Data di nascita

𝒶.1392

Periodo di riferimento

1392-1424

Data della morte

𝓅.1424
  DGN 10
  Calvi

Cosa si sa

Nicolò Giudice nasce presumibilmente a Genova nella seconda metà del XIV secolo da Gabriele e Angelica. Non conosciamo il cognome della madre. Uno di dodici figli: Bartolomeo, Raffo, Giacomo, Catterina, Pasquale, Giovanni, Filippo, Maxino, Franco, Benedetta, Nicolò e Tomaso. Esercita la professione di notaio. Sposa Pietra de Persio, figlia di Pietro, patrizio genovese. La coppia ha avuto i seguenti figli1:

  • Geronimo (𝒸𝒶.140?), BNR
  • Brigida (𝒸𝒶.140?), BNR
  • Violante, detta Violantina (❀𝒶.1433-𝓅.1470✟), BNR 495
  • Gregorio (𝒸𝒶.1456), BNR 495
  • Pietro (𝒸𝒶.140?), BNR
  • Andrea (𝒸𝒶.140?), BNR
  • Giacomo (𝒸𝒶.140?), BNR
  • Argentina (𝒸𝒶.140?), BNR
  • Francesco (𝒸𝒶.140?-𝓅.1470✟), BNR 495
  • Domenico (𝒸𝒶.140?), BNR 495
  • Giovanni (𝒸𝒶.140?), BNR
  • Melchior (𝒸𝒶.140?), BNR 495
  • Bartolomeo (𝒸𝒶.140?), BNR 495
  • Raffo (𝒸𝒶.140?), BNR
  • Ambrosio (𝒸𝒶.140?), 495
  • Gaspare (𝒸𝒶.140?), 495
  • Franchetta (𝒸𝒶.1440). 495

Nicolò è più volte membro del Consiglio degli Anziani ed elettore di Anziani. Inoltre viene nominato all'Ufficio di Romania e mandato nel 1413 come ambasciatore presso papa Giovanni XXIII. Nel 1414 giura fedeltà all’imperatore Sigismondo come uno degli ambasciatori e procuratori del comune di Genova.

Non conosciamo il luogo e la data della morte. Probabilmente dopo il 1424, forse dopo il 1431.


1 Sebbene non fosse impossibile all'epoca aver avuto così tanti figli e sebbene diversi potrebbero essere morti neonati, è possibile che alcuni dei nomi dei figli attribuiti dal solo Buonarroti siano errati.

Fonti

Gabriele

Nicolò

1392. Notaio. Sua moglie Pietra de Persio q. Petri C.1409.

Antonio Maria Buonarroti,
«Alberi genealogici di diverse famiglie nobili, compilati et accresciuti
con loro prove dal molto reverendo fra’ Antonio Maria Buonaroti,
sacerdote professo del Sagr’Ordine Gerosolimitano in Genova,
distribuita in tre tomi»,
manoscritto cartaceo del 1750,
I-V, segnatura m.r. VIII. 2. 28-30,
Sezione di Conservazione, Biblioteca Civica Berio, Genova.
pag. 78.

Nicolò noto Anziano 1405; 1409: uno de 8 Elettori 1413·Anziano:
in man͠l͠e di Anto Cradenza: noto e Cance·

Gabrielle

Nicolo

in da Matria e C 1409 in maxlo · di Anto Credenza: noto e Cance· PL:1395: sua Moge Pietra:fifa del q Pietro de Persio: in Carto Mutuoii vetar͠i 1423:
Hor:1415

Giorgio q Massimo · S·1470: in do Fran͠c͠o Giudice q Nicolò

Archivio di Stato di Genova,
Fondo Manoscritti,
MS 494, pag. 112.

Il manoscritto 495 495, foglio 378, riporta questo personaggio come appartenente a un sottoramo dei Giudice di Genova albergati presso la famiglia Calvi.

Gabriele

Nicolò

notaro in matricola de Notari in C.1409·
in atti di Giuliano Canella 1412·10·marzo
ivi Paolo Promontorio, Nicolò e Tomaso fratelli Giudice q Gabriele, sua moge
Pietra Persio q Pietro C.1438·Cte 267. e 1440.Cte 320. in do Giuliano Canella 1412·10·marzo Lib:1412. in 1413.

Archivio di Stato di Genova,
Fondo Manoscritti,
MS 495, f. 378.

𝒟ॱ1400. Nicolò nott.ro fù Anziano ex lib: Botti
𝒟ॱ1405. Nicolò nott.ro fù Anziano ex lib: Botti
𝒟ॱ1407. Nicolò Sud.o fù elettore di Anziani
𝒟ॱ1409. Nicolò fù dell'Uff.o di Romania
𝒟ॱ1409. Nicolò Sud.o fù elettore di Anziani
𝒟ॱ1413. Nicolao fù de Amb.ri mandati dalla Rep: di Genova a Papa Giovanni Viges.o 3.o
𝒟ॱ1414. Nicolò Sud.o fù di quelli cittadini che giurarono la fideltà a nome di d.a Rep: à Sigismondo Imp.re il quale li conferma tutti i Privilegi
𝒟ॱ1418. Nicolò Giudice fù elettore di Anziani
𝒟ॱ1429. Nicolò fù Anziano1
𝒟ॱ1431. Nicolò fù Anziano1

Archivio di Stato di Genova,
Fondo Manoscritti,
MS 521, pagg. 1518-1519.


1 Non sappiamo se le annotazioni relative al 1429 ve al 1431 si riferiscano a questo Nicolò o ad un altro. È molto probabile sia questo, ma non è certo.

Fonti

Atti, documenti e riferimenti relativi a Nicolò Giudice.

Clicca qui a sinistrasopra sulle singole voci per vederne il contenuto.
1408 ASu riparazioni eseguite in vari luoghi di GenovaAnno 1408
1413 BSul giuramento di fedeltà all'imperatore Sigismondo29 dicembre 1413
1413 CSulla ratifica della pace fra Genova e Firenze8 maggio 1413
1414 ASul giuramento di fedeltà all'imperatore Sigismondo5 gennaio 1414
1424 ASul rispetto dei patti dei signori di Brando13 gennaio 1424

Su riparazioni eseguite in vari luoghi di Genova

Anno 1408

Nell'archivio “Antico Comune” di Genova, è nominato un Nicola Iudice, notaio, in un cartolario di spese. Le spese si riferiscono a riparazioni eseguite in vari luoghi della città di Genova.

204

A c. I di cc. 128:
[MCCCC]VIII.
Cartularium introytus et exitus officii dominorum salvatorum operis portus et moduli anni sive millesimi suprascripti, tempore nobilis et egregiorum virorum Manuelis de Vivaldis et Nicolai Iudicis notarii, scriptum per me Barthoiomeum Sacherium notarium infrascriptum, scribam dicti officii.
Rex dominus Ianue. Bartholomeus Sacherius notarius.

Valeria Polonio,
«L'amministrazione della Res Publica Genovese fra Tre e Quattrocento»,
«L'archivio «Antico Comune»»,
Atti della Società Ligure di Storia Patria, Nuova Serie, Vol. XVII (XCI), Fasc. I,
Genova, 1977,
pag. 160.

Sul giuramento di fedeltà all'imperatore Sigismondo

29 dicembre 1413

Cosa si sa

Nicola Iudex è uno degli ambasciatori e procuratori del comune di Genova che prestano giuramento di fedeltà all’imperatore Sigismondo il 29 dicembre 1413.

13

1413, dicembre 29, <Lodi>

Giacomo Adorno, Battista Cigala, Giovanni Centurione, Rabella Grimaldi, Francesco Doria, Nicola Giudice, Pietro de Franchi e Battista Montaldo, ambasciatori e procuratori del comune di Genova, prestano giuramento di fedeltà all’imperatore Sigismondo.

Hoc est exemplum sacramenti fidelitatis prestiti Romanorum regie maiestati ut rellatum est etc.

In Christi nomine, M°CCCC°XIIII°, die XXVIIIIª decembris. Nos Iacobus Adurnus, ducalis natus, Batista Cigala, legum doctor, Iohanes Centurionus, Rabella de Grimaldis, Franciscus de Auria, Nicolaus Iudex, Petrus de Fran chis et Batista de Montaldo, ambaxatores, syndici et procuratores illustris domini Georgii Adurni, Dei gratia Ianuensium ducis et populi defensoris, consilii magnificorum antianorum civitatis Ianue et tocius comunitatis Ianuensis, constituti in presentia gloriosissimi et invictissimi principis, domini Sigismundi, Dei gratia Romanorum regis semper augusti ac Hungarie, Dalmacie et Croacie regis, tactis manualiter sacrosanctis evangeliis, iuramus quod ab hac hora in antea erimus fideles et obedientes gloriosissimo et invictissimo principi, domino Sigismundo, prefato regi Romanorum semper augusto, domino nostro metuendissimo, contra omnem hominem et quod auxilium vel consilium nunquam dabimus nec consenciemus contra statum, vitam, personam aut salutem suam et honorem suum pro posse nostro fideliter procurabimus, dannum quoque et periculum status et persone ac honoris sui non consenciemus, ymo maiestatem suam in talibus ubi sciverimus fideliter premuniemus et defendemus ac sibi pro viribus assistemus nec non pacem et tranquilitatem civitatum, terrarum et locorum quibus pro imperio prefecti sumus iuxta omne posse nostrum manutenebimus ac procurabimus, universis quoque et singulis incolis et habitatoribus suis iusticiam ministrabimus ac omnia alia et singula erga sacram coronam prefati domini .. regis generaliter actendemus et efficaciter observabimus que fidelis predicti imperii vassallus suo vero domino, Romanorum regi seu imperatori, secundum sacras leges et laudabiles consuetudines iurare et prestare tenetur et que divis Romanorum imperatoribus et regibus per suos vassalos iurari sunt solita et prestari et que in iuramento fidelitatis in corpore sacrarum legum inveniuntur expressa. Sic nos Deus adiuvet et hec sancta Dei evangellia.

Società Ligure di Storia Patria,
«I Libri Iurium della Repubblica di Genova»,
Vol II/2, a cura di Michela Lorenzetti e Francesca Mambrini,
Genova 2007,
pagg. 70-71.

Sulla ratifica della pace fra Genova e Firenze

8 maggio 1413

Nicola Iudex, notaio, è membro del Consiglio degli Anziani di Genova e testimone in un atto dell'8 maggio 1413.

323

1413, maggio 8, Genova

Giorgio Adorno, doge di Genova, il Consiglio degli anziani e l’Ufficio di Guerra ratificano la pace di cui al n. 321.

Alia ratificacio eiusdem pacis facta per comune Ianue.

In nomine Domini amen. Illustris et excelsus dominus, dominus Georgius Adurnus, Dei gratia Ianuensium dux et populi defensor, ac magnificum et venerabilia consilium antianorum civitatis Ianue et .. officium olim guerre Florentie, in sufficientibus et legiptimis numeris congregata et quorum antianorum qui affuerunt hiis nomina sunt hec: Manfredus Salvaygus, prior, Michael de Semino, Nicolaus Lomelinus, Alarame de Mari, Iohannes de Zoalio, Iacobus de Valetarii, Nicolaus Iudex, notarius, Marcelinus Grillus, Ansaldus de Grimaldis, Georgius de Auria quondam Dominici, Batista de Montaldo et Symon Iustinianus, nomina vero officialium dicti officii olim guerre qui hiis etiam affuerunt sunt hec: Lucianus Spinula, Fredericus de Prementorio et Cataneus de Vivaldis, habentes noticiam et certam scientiam de pace nuper contracta inter spectabilem virum Batistam de Montaldo, oratorem et sydicum magnifici comunis Ianue, ex una parte, et spectabiles viros Bartholomeum Nicolai Taldi Valoris, Nicolaum Iohannis de Uzzano et Cardinale Pieri de Oricellariis, oratores et syndicos magnifici comunis Florentie, ex altera, de qua apparent duo publica instrumenta eiusdem tenoris, unum scriptum manu ser Petri Calcagni, notarii Florentini, et aliud manu mei Gotifredi de Belignano, notarii et cancellarii comunis Ianue, hoc anno, die XXVIIa mensis aprilis proxime preteriti, et de omnibus et singulis contentis in ipsis instrumentis et inter cetera de quodam capitulo ipsius pacis, vigore cuius dicta comunia tenentur infra mensem unum a die contractuum predictorum ipsam pacem ratifficare et volentes incombencia eis vigore ipsius capituli implere et observare, omni iure, via, modo et forma quibus mellius potuerunt, ex certa scientia, nullo iuris vel facti errore ducti, agentes nomine et vice dicti magnifici comunis Ianue et pro ipso comuni, ipsam pacem ac dicta instrumenta inde confecta, pacta, promisiones, obligaciones, penas, iuramenta, renunciaciones ac omnia et singula in eis contenta, absolventes sese ad ballotolas albas et nigras, que omnes reperte fuerunt albe decem septem numero, affirmativam significantes, affirmaverunt, ratifficaverunt, approbaverunt et confirmaverunt, habentes rata, grata et firma omnia et singula in ipsis instrumentis contenta et inde mandantes per me notarium supra et infrascriptum fieri hoc publicum instrumentum in robur et testimonium premissorum. Actum Ianue, in camera consilii palacii ducalis, anno nativitatis Domini millesimo quatricentesimo tercio decimo, indicione quinta secundum cursum Ianue, die octavo mensis maii, hora terciarum, presentibus testibus vocatis et rogatis Anthonio de Credentia, Iohanne Stella et Benedicto de Andoria, notariis et cancellariis comunis Ianue.

(S.T.) Ego Anthonius de Credentia quondam Conradi, publicus imperiali auctoritate notarius et comunis Ianue cancellarius eiusdemque comunis privillegiorum custos, suprascriptum instrumentum ratifficacionis pacis et omnia et singula suprascripta ut supra extrasi, sumpsi et exemplavi de filziis seu foliacio instrumentorum compositorum et rogatorum per Gotifredum de Belignano, notarium et comunis Ianue cancellarium supradictum, prout in eo vidi et legi, nichil addito vel diminuto quod muctet sensum vel variet intellectum nisi forte lictera, sillaba, titulo seu puncto abreviacionis vel extensionis causa, sententia tamen in aliquo non mutata, habens superinde auctoritatem, licentiam et potestatem michi ex iniuncto dicte custodie officio actributam.

Società Ligure di Storia Patria,
«I Libri Iurium della Repubblica di Genova»,
Vol II/3, a cura di Francesca Mambrini,
Genova 2011,
pagg. 569-570.

Sul giuramento di fedeltà all'imperatore Sigismondo

5 gennaio 1414

Nicola Iudex testimonia al giuramento di fedeltà degli ambasciatori del comune di Genova all'imperatore Sigismondo il 5 gennaio 1414.

14

1414, gennaio 5, Cremona

L’imperatore Sigismondo accoglie il giuramento di fedeltà prestato dagli ambasciatori del comune di Genova e promette di non imporre alcun obbligo.

In nomine Domini amen. Gloriosissimus principum invictissimusque dominus, dominus Sigismondus, Dei gratia Romanorum rex semper augustus ac Hungarie, Dalmacie et Croacie rex, sincero sue illustrissime mentis arcano revolvens convenciones, promisiones, composiciones infrascriptas et pacta que viva voce et intellectu clarissimo intervenerunt inter suam sacratissimam maiestatem, ex una parte, et infrascriptos ambaxatores, syndicos et procuratores magnifici comunis Ianue, ex alia, prius et ante factam per ipsos ambaxatores et syndicos fidelitatem et seu prestacionem et iuramentum fidelitatis debite et in ipsius tunc prestande et nunc prestite fidelitatis tractatu ac que per ipsum excelentissimum dominum, Romanorum regem, ipsis ambaxatoribus et syndicis promissa et pacta fuerunt et volens, sicuti semper sui constantissimi moris fuit et est, bonam erga eos et totam comunitatem Ianue sibi semper fidelem agnoscere fidem et ut fides veritatis appareat, renuncians excepcioni presentis confessionis non facte, dictorum pactorum, promisionum et compositionum non interventorum, rei sic ut supra et infra non esse vel non fuisse aut aliter se habentis, doli mali, metus, in factum actioni, condicioni et omni alii iuri, sponte et ex certa scientia ac ex sue serenissime maiestatis liberalitate plenaria, confessus fuit et confitetur spectabilibus et egregio viris, domino Batiste Cigale, legum doctori, Iohani Centuriono, Rabelle de Grimaldis, Nicolao Iudici et Batiste de Montaldo, quinque ex octo ambaxatoribus, syndicis et procuratoribus illustris domini Georgii Adurni, Dei gratia Ianuensium ducis et populi Ianue deffensoris, magnifici consilii antianorum civitatis Ianue ac tocius dicte magnifice comunitatis Ianuen(sium) nobisque notariis infrascriptis, tanquam publicis personis officio publico stipulantibus et recipentibus nomine et vice dictorum domini .. ducis, consilii et comunis Ianue ac omnium et singulorum quorum interest, intererit aut interesse poterit in futurum, se sano et integro intellectu admisisse ac gratis recepisse iuramentum fidelitatis illustrissime maiestati eius prestitum et factum per ipsos ambaxatores et syndicos die XXVIIIIª mensis decembris proxime lapsi, in civitate Lauden(si), ad vitam suam et pro ipso eodem gloriosissimo domimo Sigismondo, Romanorum rege, tantum et quamdiu vixerit et non pro aliquibus eius successoribus in Imperio seu nomine aut vice aliquorum Romanorum regum futurorum et in Imperio successorum, et ita fatetur idem sacratissimus dominus Sigismondus, Romanorum rex, prefatis ambaxatoribus et syndicis ac nobis dictis notariis, presentibus, stipulantibus et recipientibus nomine et vice prefatorum illustris domini .. ducis Ianuensium, consilii antianorum et tocius comunitatis Ianuen(sium), fuisse inter partem utramque pactum expresse conventum, promissum et sane intellectum. Item confessus fuit et confitetur quod prius et ante factam fidelitatem predictam et in ipso tractatu ut supra viva voce pactum, promissum, conventum et expresse intellectum fuit quod prefatus invictissimus dominus Sigismondus, Romanorum rex semper augustus, non oneraret et non gravaret dictam comunitatem Ianue aliquo onere vel gravamine nisi in voluntate et arbitrio dictorum domini .. ducis, consilii et comunitatis Ianue et ideo promisit et convenit suprascriptis ambaxatoribus et syndicis ac nobis notariis, presentibus, stipulantibus et recipientibus nomine et vice quibus supra, prefatos dominum ducem, consilium et comune Ianue ac universam comunitatem predictam Ianuen(sium) propter aliqua in dicta prestita fidelitate contenta seu dicte prestite fidelitatis vigore, forma, occasione vel pretextu non gravare et non onerare in aliquo nullumque onus vel gravamen dictis Ianuensibus et seu comunitati Ianue imponere, requirere, petere vel addicere quovis modo nisi illud tantum et illa quod, quantum, que et prout et sicut prefatis domino .. duci, consilio et comuni Ianue pro sua bona voluntate et disposicione placuerit. Et predicta omnia et singula promisit prefatus serenissimus dominus, Romanorum rex, actendere, complere et observare in bona regalique fide et contra non facere vel venire aliqua racione, occasione vel causa que dici vel excogitari possit, de iure vel de facto, etiam si de iure posset, mandavitque de predictis ad robur et testimonium fieri duo publica instrumenta et plura unius et eiusdem tenoris et continentie, unum silicet per me Iohannem Kirchen, prothonotarium et secretarium prefati serenissimi domini Romanorum regis, aliud per me Nicolaum de Camulio, imperialem notarium et dicti comunis Ianue cancellarium, infrascriptos. Actum in civitate Cremona, videlicet in castro civitatis eiusdem, in camera magna picta, anno a dominica nativitate millesimo quadringentesimo quarto decimo, indicione septima, die veneris quinta ianuarii, circha meridiem, presentibus illustri et magnificis dominis Theodoro, marchione Montisferrati et Brunorio de Scalla, imperiali vicario Veronensi, testibus ad premissa vocatis specialiter et rogatis.

(S.T.) Et ego Iohanes Kirchen, supradicti domini regis prothonotarius et secretarius, imperiali auctoritate notarius publicus, quia suprascriptis omnibus et singulis dum sic ut premictitur fierent et agerentur una cum prenominatis testibus presens interfui eaque omnia et singula sic fieri vidi et audivi, ideo presens publicum instrumentum per alium me aliis occupato negociis fideliter conscriptum confeci, publicavi et in hanc publicam formam reddegi signoque et nomine meis solitis et consuetis signavi, rogatus et requisitus in fidem et testimonium premissorum.

(S.T.) Ego Nicolaus de Camulio, publicus imperiali auctoritate notarius et predicti magnifici comunis Ianue cancellarius, premissis omnibus interfui et de eis una cum egregio Iohanne Kirchen, prothonotario et secretario suprascripto, presens instrumentum publicum sumpsi testatusque fui ac manu mea in hanc publicam reddegi formam et pro robore et testimonio premissorum signo nomineque meis in instrumentis apponi solitis publicavi. /

(S.T.) Ego Anthonius de Credentia quondam Conradi, publicus imperiali auctoritate notarius et comunis Ianue cancellarius ac eiusdem comunis privillegiorum custos, suprascriptum instrumentum ut supra extrasi, sumpsi et exemplavi de eius publico et autentico instrumento in pergameno, subscripto et publicato manibus supradictorum notariorum, prout in eo vidi et legi, nichil addito vel diminuto quod mutet sensum vel variet intellectum nisi forte lictera, sillaba, titulo seu puncto, abreviacionis vel extensionis causa, sententia tamen in aliquo non mutata, habens superinde auctoritatem, licentiam et potestatem michi ex iniuncto michi dicte custodie officio attributam.

Società Ligure di Storia Patria,
«I Libri Iurium della Repubblica di Genova»,
Vol II/2, a cura di Michela Lorenzetti e Francesca Mambrini,
Genova 2007,
pagg. 71-74.

Sul rispetto dei patti dei signori di Brando

13 gennaio 1424

Nicola Iudex, notaio, è membro del Consiglio degli Anziani di Genova e testimone in un atto del 13 gennaio 1424.

727

1424, gennaio 13, Genova

Matteo e Francesco Gentile, signori di Brando1, nella persona del loro procuratore Ugolino Angelini de Sisco, si impegnano ad osservare alcuni patti nei confronti di Antonio de Oldoinis, luogotenente del governatore di Genova, e del Consiglio degli anziani.

De nobilibus de Brando de Corsica.

In nomine Domini amen. Spectabilis vir, dominus Anthonius de Oldoinis, utriusque iuris doctor, locumtenens illustris et magnifici domini .. ducalis Ianuensium gubernatoris etc., et venerandum consilium dominorum antianorum, in sufficienti et legiptimo numero congregatum, in quo consilio qui interfuerunt sunt hi: Iacobus de Auria, prior, d(ominus) Bartholomeus de Boscho, legum doctor, Isnardus de Goarcho, Iullianus Marocellus, Petrus Centurionus, Manuel Ususmaris, Lucas Iambonus, Nicolaus de Oberto, notarius, et Octavianus de Vivaldis, et egregium officium Corsice in integro numero congregatum, in quo omnes quatuor infrascripti interfuerunt, videlicet Nicolaus Iudex2, Petrus de Franchis Iulla, Grimaldus de Grimaldis et Paulus de Vivaldis, agentes nomine et vice magnifici comunis Ianue et pro ipso comuni, ex una parte, et providus vir Ugolinus Angelini de Sisco, nuncius et procurator nobilis viri Mathei Gentilis de Brando, constituentis et promictentis suo nomine ac nomine et vice nobilis viri Francisci Gentilis condam Pauli de Brando, ut de procur(acione) ipsius Ugolini constat publico instrumento scripto in Canari, anno M°CCCC°XXIII°, die VIIª decembris, rogato manu Ursi, filii Petri de Pisis, habitatoris Canari, publici imperiali auctoritate notarii, per me notarium et cancellarium infrascriptum viso ac lecto, ex parte altera, pervenerunt et pervenisse confessi fuerunt sibi invicem et vicisim ad pacta, composiciones, promisiones, obligaciones, absoluciones et remissiones solempni stipulacione hinc inde valatas et firmatas, renunciantes partes ipse, dictis nominibus, excepcioni dictorum pactorum, composicionum, promisionum, obligacionum, absolucionum et remissionum non factorum et non factarum, rei sic ut supra et infra non se habentis aut aliter se habentis, dolli mali, metus, in factum accioni, condicioni et omni alii iuri, videlicet quia vigore ipsorum pactorum, composicionum, promissionum, obligacionum, absolucionum et remissionum idem Ugolinus, nomine et vice dictorum Mathei et Francisci, dominorum Brandi, heredumque ac successorum suorum et utriusque eorum habentiumque et habiturorum causam ab eis vel eorum altero, promisit et solempniter convenit dictis spectabili domino locumtenenti, consilio ancianorum et officio Corsice, stipulantibus et recipientibus nomine et vice dicti comunis habentiumque et habiturorum causam ab eo, et michi publico notario et comunis Ianue cancellario infrascripto, tanquam publice persone officio publico stipulanti et recipienti nomine et vice omnium et singulorum quorum interest, intererit vel interesse poterit in futurum, ita se facturum et curaturum realiter et effectualiter quod dicti Matheus et Franciscus, domini Brandi, restituent integre et effectualiter omnia dampna, predas ac robarias quomodolibet illata et illatas per ipsos et eorum alterum et per homines subdictos ac vassalos eorum vel alterius ipsorum in et adversus aliquos Ianuenses aut subdictos vel districtuales illustrissimi domini nostri ducis Mediolani et comunis Ianue aut adversus eorum res, merces, navigia et bona quecumque, ubicumque et qualitercumque ea danna, prede ac robarie commisse forent vel fuissent ab ea silicet die citra quas dictus illustrissimus dominus noster dominium Ianue adeptus est vel earum predarum, damnorum et robariarum iustum precium ac valorem arbitrio, cognicione et taxacione dicti egregii officii Corsice infra scilicet annum unum ab hodie proxime numerandum, ultra quas restituciones per eos faciendas restituent insuper effectualiter et integre infra annum predictum damnum alias illatum Allaoni de Navono de Monelia sive eius barche vel verum eius danni valorem arbitrio et cognicione supradicti officii Corsice quamvis dictum dampnum illatum fuerit ante dictam diem translati dominii in illustrem dominum nostrum ducem. Item promisit et solempniter convenit dictus Ugolinus, dicto nomine, quod dicti Matheus et Franciscus de cetero perpetuo erigent et ellevabunt vexilla seu signa dicti illustrissimi domini nostri ducis Mediolani et magnifici comunis Ianue in ipso castro Brandi et aliis eorum locis in quibus vexilla erigi consuetum est. Item promisit et solempniter convenit dictus Ugolinus, dicto nomine, quod ipsi Matheus et Franciscus et eorum subdicti ac vassali de cetero perpetuo erunt boni et fideles Ianuen(sibus) eaque facient et tractabunt que veros et bonos Ianuenses decet et quod ipsi Matheus et Franciscus ad simplicem requisicionem dicti illustris domini gubernatoris et consilii seu comunis Ianue sempercumque fuerint requisiti facient et iurabunt fidelitatem et homagium dicto illustri domino gubernatori et consilio ac magnifico comuni Ianue in man(u) eius vel eorum qui ab ipso illustri domino gubernatore et consilio seu dicto comuni fuerint deputati, in cuius vel quorum manu facient etiam iurare omnes homines dicti loci Brandi. Item promisit et solempniter convenit idem Ugolinus, nomine sepedicto, quod ipsi Matheus et Franciscus eoru(m)que subdicti et vassali facient de cetero in perpetuum pacem et guerram pro comuni Ianue sempercumque et cum quibuscumque arbitrio ac voluntate dictorum domini .. gubernatoris et consilii ac comunis Ianue omni cavillacione et excepcione reiecta. Item promisit et solempniter convenit idem Ugolinus, dicto nomine, quod dicti Matheus et Franciscus dabunt ac Ianuam transmitent obsides dicto domino .. gubernatori et consilio ac comuni Ianue sex ad minus ex melioribus hominibus dicti loci Brandi ad arbitrium, voluntatem et ellectionem ac simplicem requisicionem ipsorum domini .. gubernatoris et consilii et comunis Ianue sive comissarii qui ab eis pro ipso comuni deputabitur, qui obsides se presentabunt Ianue coram dicto officio Corsice atque ibi stabunt et morabuntur quamdiu dicto officio placuerit sine cuius expresa licentia a Ianua non descedent. Insuper et ad abundanciorem cautellam promisit idem Ugolinus et solempniter convenit, nomine sepedicto, quod dicti Matheus et Franciscus et eorum uterque infra menses duos ab hodie numerandos approbabunt, ratifficabunt et confirmabunt omnia et singula in presenti instrumento contenta que superius et inferius expresa sunt, quas approbacionem, ratificacionem et confirmacionem infra dictos menses duos facient tam licteris eorum quam etiam publicis instrumentis dicto officio Corsice presentandis infra menses tres ab hodie in antea numerandos. Et ex adverso predicti spectabilis dominus locumtenens, consilium et officium, nomine et vice dicti magnifici comunis Ianue, supradictas promisiones et obligaciones aceptantes, remisserunt ac remictunt dictis Matheo et Francisco subdictisque et vassalis eorum omnia delicta, offenssiones, excessus, contrafactiones, errores et iniurias contra ipsos ac comune Ianue et subditos ac districtuales dicti comunis per ipsos Matheum et Franciscum subdictosque et vassalos eorum quomodolibet et quandocumque usque in hodiernam diem perpetractos et commissos restitueruntque et presentium auctoritate restituunt eos et homines ac subdictos et vassalos suos terrasque ac castra et loca ipsorum ac res et bona eorum ad obedientiam, gratiam, benevolentiam et amiciciam ipsorum domini gubernatoris et consilii et dicti magnifici comunis Ianue promisseruntque de cetero habere, tenere, tractare ac deffendere eos et eorum castra, terras et loca, homines, vassalos et bona tanquam bonos et fideles Ianuenses et ipsorum Mathei et Francisci impensis servare, custodire ac manutenere de cetero in perpetuum eos et eorum subdictos ac vassalos, castra, terras et loca quecumque. Que omnia et singula supradicta partes ipse promiserunt solempniter sibi invicem et vicisim actendere, complere et observare rataque et firma perpetuo habere et contra ea vel eorum aliqua non facere vel venire aliqua racione, causa vel ingenio que dici vel excogitari possit, de iure vel de facto, sub pena florenorum auri decem millium, in quam / incidat pars non observans parti observanti tociens quociens fuerit contrafactum, et proinde et ad sic observandum dicte partes sibi invicem obligaverunt et ypothecaverunt omnia bona eorum dictis nominibus habita et habenda. Actum Ianue, in camera magna consilii que est a tergo aule magne palacii comunis Ianue, anno dominice nativitatis millesimo CCCC°XXIIII°, indicione prima secundum cursum Ianue, die iovis XIII ianuarii, hora fere XXIIIª, presentibus testibus ad hec vocatis et rogatis Anthonio de Credentia et Nicolao de Camulio, ipsorum domini .. gubernatoris et consilii ac comunis Ianue cancellariis.

(S.T.) Ego Anthonius de Credentia quondam Conradi, publicus imperiali auctoritate notarius et comunis Ianue cancellarius ac custos privillegiorum dicti comunis, suprascriptum instrumentum ut supra extrasi, sumpsi et exemplavi de prothocollo et imbolio instrumentorum compositorum manu Iacobi de Bracellis, notarii et cancellarii dicti comunis, prout in eo vidi et legi, nichil addito vel diminuto quod mutet sensum vel variet intellectum nisi forte lictera, sillaba, titulo seu puncto, abreviacionis vel extenssionis causa, sententia tamen in aliquo non mutata, habens ad hoc auctoritatem, licentiam et bayliam ex iniuncto michi dicte custodie privillegiorum officio actributam.

Società Ligure di Storia Patria,
«I Libri Iurium della Repubblica di Genova»,
Vol II/3, a cura di Francesca Mambrini,
Genova 2011,
pagg. 727-730.


1 Brando è un comune dell'Alta Corsica (FR-2B).
2 In una copia autentica di questo atto, invece di Nicolaus Iudex è riportato Nicolaus de Iudex. La cosa è interessante perché è possibile che chi ha copiato l'atto conoscesse Nicola anche come de Iudicibus e non solo Iudex.